Hollandse Fragmenten: Early Dutch Polyphony

Diskantores, Niels Berentsen

Precious little Dutch polyphonic music survives from the middle ages. Whatever is left consists of fragments of manuscripts, now kept at the university libraries of Utrecht, Leiden, and Amsterdam, dating from around 1400. This means that a significant number of compositions come down to us in an incomplete state: voices are missing, and some of the music has become illegible. To make a larger portion of this repertoire accessible to the public, some of the fragments have been restored digitally and made legible by musicologist Eliane Fankhauser. Some of the lacunary pieces have been reconstructed ('recomposed') by ensemble leader Niels Berentsen.

The exact provenance of the fragments is difficult to assess with certainty, but what is clear is that they originated from the Dutch language-area: in all collections we find songs on Middle-Dutch texts. It is probable that the fragments originated around the court of the county of Holland in The Hague, or in the urban environment of Utrecht, the bishop's residence.

With this album, ensemble Diskantores presents a cross section of this unique, multifaceted repertoire. Liturgical pieces could have been performed as part of a mass, while secular pieces with Dutch, French or German texts would have been sung in a private circle of connoisseurs, or during festivities at the court. This wonderful collection proves that Holland was an important cultural centre during the Middle Ages.

This then presents a project that perfectly fits muso: off the beaten track, full of joy and beautifully performed by a young vocal ensemble, joined here by Jacques Meegens on a medieval organ whose sounds leave no one indifferent.

A musical treat that will lift all spirits!

Anonymus:
 Adieu vous di
 Ist mi bescheert
 Och lief gesel
 Au debot de no rue
 Gloria
 O crux gloriosa
 En ties en latin en romans
 Renouveler mi feist
 Ho ho ho

Codex Faenza:
 Indescort
 Kyrie cunctipotens

 Fabri:
 Eer ende lof
 Een cleyn parabel

Groningen Tabulature:
 Empris domoyrs
 N'ay je cause

Plainsong:
 Deo gracias
 Salve Regina

Salinis:
 Psallat Chorus / Eximie Pater
 Gloria Jubilacio

Wolkenstein:
 Fröleichen so well wir

EEN DUIKVLUCHT IN DE GESCHIEDENIS

"Hoe klonk de Nederlandse wereldlijke en religieuze muziek in de late middeleeuwen? Tot voor kort wisten we het niet. Terwijl in omringende landen hier en daar collecties bewaard zijn gebleven en er zelfs componistennamen bekend zijn, was de vroegste Nederlandse muziek rond steden als Utrecht, Leiden en Den Haag een mysterie omdat er veelal slechts onvolledige fragmenten zijn overgeleverd. Musicologe Eliane Fankhauser waagde zich aan een onderzoek, haalde veel werk naar boven, en Niels Berentsen van het ensemble Diskantores reconstrueerde ontbrekende stemmen en maten. Het resultaat is een duikvlucht in de geschiedenis. Plots bevinden we ons ergens in dertienhonderd-nog-wat in de Utrechtse Dom en klinkt er een eenzaam galmend Salve regina van een ongekende pracht en puurheid. Eenmaal buiten vertolkt een kwartet zangers een meeslepend lied van Martinus Fabri, een van de weinige bekende Nederlandse componisten uit die tijd. Hollandse Fragmenten geeft de Nederlandse middeleeuwen een klank en u als luisteraar een fascinerend fundament waarop de verdere Nederlandse muziekgeschiedenis zich ontvouwt.  Deze muziek is nog altijd springlevend"
Klassieke Zaken Magazine 1-2021